Elektro terapija
GALVANSKA STRUJA (galvanizacija i elektroforeza lekova)
Naziv je dobila po italijanskom naučniku L.Galvaniju(1786.god.), a njenu pojavu objasnio je J.Volt (1800.god.), koji je i tvorac prvih izvora galvanske struje, Voltinih elemenata, baterija.
Primjena jednosmerne struje, konstantnog napona u svrhe lečenja.
Dejstva galvanske struje na organizam, kao sekundarna pojava su:
– poboljšanje cirkulacije (primarna i reaktivna hiperemija),
– smanjenje zapaljenja tkiva i poboljšanje lokalnog metabolizma tkiva,
– analgetsko dejstvo ( smanjenje osećaja bola),
– kratkotrajno povišenje tonusa i nadražljivosti mišića,
– unošenjem ljekova preko kože pomoću galvanske struje(ELEKTROFOREZA) kombinuje se dejstvo same struje i ljekovite supstance.
Indikacije za primenu galvanske struje:
– neuralgije, neuritisi,
– periferne pareze i paralize( ubrzava oporavak nerava, ishranu i njihovu podražljivost ),
– miofascijalni sindrom,
– periartritis, burzitis, tendinitis, entezopatije (zapaljenje mekih tkiva oko zglobova),
– artroze, artritis ( bolna koljena, kukovi, zglobovi šake),
– cervikalni i lumbalni sindrom(bolni sindromi u vratu i leđima),
– posttraumatski otoci i hematomi, distorzije, distenzije ( povrede mekih tkiva ),
– poremećaji periferne cirkulacije (obliterirajući trombangitis, obliterirajuća arterioskleroza, Rejnoov sindrom ( Raynaud)
Kontraindikacije za primenu galvanske struje su:
– defekti kože na mestu primene, ekcemi, dermatitis, mladeži,
– akutni gnojni procesi,
– metal u tkivu,
– maligni tumori i sumnja na maligne tumore,
– febrilna stanja,
– krvarenja i sklonost ka krvarenju,
– dekompenzacija srca, pluća, bubrega i jetre,
– srčani pejsmejker,
– trudnoća.
DIJADINAMIČKE STRUJE (DDS)
To su jednosmjerne niskofrekventne impulsne struje polusinusoidnog oblika. Francuski stomatolog Pjer Bernar ih je osmislio i uveo u terapijsku primjenu pa se nazivaju i Bernarove struje.
Najvažniji terapijski efekti ovih struja su:
– snažno analgetsko dejstvo (brzo se postiže smanjenje osjećaja bola koje traje nekoliko časova),
– stimulacija cirkulacije – širi krvne sudove, smanjuje otok i hematom,
– smanjuje spazam (“grč”) mišića i time redukuje bol,
– stimulacija mišića normalno inervisanih nakon kraćeg ili dužeg inaktiviteta (mirovanja).
Indikacije za primjenu DDS:
– artroze i artritis u fazi jakih bolova,
– cervikalni i lumbalni sindrom,
– radikulopatije,
– neuralgije, neuritisi,
– distorzije, kontuzije, subluksacije ( povrede mekih tkiva),
– algodistrofični sindrom-Sudekov sindrom,
– posttraumatske kontrakture (ukočenost zglobova),
– poremećaji periferne cirkulacije (obliterirajući endarteritis, Rejnoova bolest).
Kontraindikacije za primjenu DDS:
– opšte kontraindikacije (febrilna stanja, maligni tumori, krvarenje i sklonost ka krvarenju, dekompenzacija srca, pluća, bubrega i jetre, trudnoća),
– akutni i subakutni tromboflebitis i flebotromboza (zapaljenje i tromboza dubokih vena).
INTERFERENTNE STRUJE (IFS)
IFS su niskofrekventne naizmenične sinusoidne struje dobijene unutar tkiva interferencijom dvije srednjefrekventne struje. Otkrio ih je austrijski naučnik Nemec (Nemecove struje). Prednost ovih struja je što ostvaruju terapijski efekat u dubini tkiva.
Metal nije kontraindikacija za primenu ovih struja! To je veoma bitno kod terapije preloma kostiju ili drugih ortopedskih intervencija, kada postoje metalne šine, šrafovi…u tkivu.
Terapijska dejstva ovih struja su:
– poboljšanje ishrane i snabdevanja tkiva kiseonikom, širenjem krvnih sudova i bržim uklanjanjem štetnih produkata metabolizma,
– smanjenje bola – smtra se da je snažnije nego kod drugih vidova elektroterapije,
– nadražajno dejstvo na mišiće,
– poboljšanje i ubrzanje zarastanja kostiju nakon preloma – stvaranje kalusa,
– stimulacija oporavka povređenih nerava.
Kontraindikacije za primenu IFS :
– opšte KI,
– akutni i subakutni tromboflebitis,flebotromboza,
– srčani pejsmejker,
– poremećaji srčanog ritma.
EKSPONENCIJALNE STRUJE (ES) elektrostimulacija mišića
To su jednosmerne struje isprekidanog toka (impulsne), koje karakteriše postepeni porast intenziteta (eksponencijalni impulsi).
Terapijski značaj ovih struja je selektivna stimulacija denervisanih mišića pri povredama i oštećenjima perifernih nerava.
Indikacije za primenu (ES):
– periferne pareze i paralize kod povreda i oštećenja nerava radi sprečavanja i liječenja hipotrofije i atrofije mišićnog tkiva.
TENS transkutana električna nervna stimulacija
Efikasan protiv bola različitog porekla:
– akutnog,
– hroničnog,
– neurogenog.
Jednostavnost primjene i minimalan broj kontraindikacija omogućava pacijentu da kontroliše bol i smanji upotrebu ljekova – analgetika, bez ikakvih sporednih efekata.
Kontraindikacije za primenu TENS-a:
– trudnoća
– pejsmejker